Direct naar artikelinhoud

Israël duwt Palestijnen op een alsmaar kleiner wordend stukje land

Palestijnen vervoeren hun bezittingen over de weg langs de kust die Gaza-Stad in het noorden verbindt met Nusseirat in het midden van de Gazastrook.
Palestijnen vervoeren hun bezittingen over de weg langs de kust die Gaza-Stad in het noorden verbindt met Nusseirat in het midden van de Gazastrook.AFP

Het merendeel van Gaza is door het Israëlische leger aangewezen als gebied waar Palestijnen weg moeten. Wat rest, is een stukje land ter grootte van de gemeente Nunspeet.

Zo’n veertig kilometer lang en een paar kilometer breed – dat zijn de afmetingen van Gaza. Met dat oppervlak, en meer dan twee miljoen inwoners, was het altijd al een van de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld. Maar het laatste anderhalf jaar zijn die contouren door Israël verder aangescherpt.

Het humanitair agentschap van de Verenigde Naties, Ocha, zei vrijdag dat Israël inmiddels bijna twee derde – 65 procent – van Gaza heeft bestempeld als gebied waaruit Palestijnen gedwongen moeten vertrekken.

Om tot dat percentage te komen, rekent het agentschap alle gebieden die het Israëlische leger heeft aangemerkt als ‘gevaarlijke gevechtszones’ waar inwoners ‘onmiddellijk’ weg moeten. Daarbovenop telt Ocha ook al het grondgebied dat door Israël wordt bestempeld als ‘no-gozone’. Israëlische genietroepen begonnen meer dan een jaar geleden met het opblazen van huizen en het vernietigen van landbouwgrond in dit gebied, dat vooral langs de grens met Israël ligt, om een zogenoemde ‘bufferzone’ aan te leggen. Wie in de buurt komt, wordt beschoten.

De berekening van Ocha houdt in dat, op papier, nog maar 35 procent van Gaza – zo’n 128 vierkante kilometer, eenzelfde oppervlak als de gemeente Nunspeet – overblijft als gebied waar Palestijnen zich volgens Israël mogen bewegen. Niet dat het hier veilig is, ook hier wordt herhaaldelijk door Israël gebombardeerd.

Ontheemde Palestijnen komen aan in Khan Younis in het zuiden van Gaza.AP

‘Corridors’

Het is aannemelijk dat Israël dit gebied nog verder inkrimpt. Het leger breidt de lijst van wijken die ontruimd moeten worden bijna dagelijks uit. De VN schatten dat deze week honderdduizenden mensen opnieuw op de vlucht moesten slaan. In het noorden, waar het leger vrijdag de ‘no-gozone’ verder heeft uitgebreid, en uit Rafah, waar inwoners maandag te horen kregen dat íédereen direct moet vertrekken.

De kans dat ze op korte termijn kunnen terugkeren, lijkt klein. Wie zich in het midden van Gaza bevindt, en terug wil naar het noorden, stuit op de ‘Netzarim-corridor’, door Israël zo vernoemd naar een nederzetting die daar vroeger lag, en die wordt bezet door Israëlische militairen. Lange tijd werd bijna iedereen die de corridor vanuit het zuiden probeerde over te steken, tegengehouden, of doodgeschoten.

Eenzelfde corridor wordt nu geïmplementeerd tussen Rafah en Khan Younis. Premier Benjamin Netanyahu kondigde deze week aan dat de ‘Morag-corridor’ – ook vernoemd naar een oude nederzetting - net boven Rafah zal worden ingesteld. De vraag is of Palestijnen die straks weer terug naar Rafah willen oversteken, dat nog mogen.

Een angst die leeft is dat het voortdurende vluchten en de ontheemding geen tijdelijke situatie meer zijn, maar dat Israël dit permanent wil maken. Uitspraken van hooggeplaatste Israëlische functionarissen wakkeren die angst alleen maar aan. Minister van Defensie Israel Katz zei twee weken geleden nog dat Israël delen van Gaza zou bezetten en annexeren, als Hamas de gegijzelden niet vrijlaat. Dat terwijl extreemrechtse ministers binnen de regering zich blijven uitspreken over het opnieuw bouwen van nederzettingen.

Tegelijkertijd blijft Katz lovend over Trumps idee dat Palestijnen in Gaza naar het buitenland ‘overgeplaatst’ moeten worden. Inmiddels heeft Israël een overheidsagentschap opgericht dat hiervoor voorbereidingen moet treffen. Betrokken Amerikaanse en Israëlische functionarissen hebben al aan Zuid-Soedan, Somalië en Indonesië gevraagd of Palestijnen daarheen gestuurd kunnen worden, melden ze aan nieuwssite Axios.

Katz benadrukt dat dit allemaal ‘vrijwillig’ zou gebeuren, maar mensenrechtenorganisaties verwerpen die woordkeuze. “Als het leven ergens onmogelijk wordt gemaakt door bombardementen en een beleg, dan is er niks ‘vrijwilligs’ aan mensen die dan vertrekken”, reageerde de Israëlische vredesbeweging Peace Now.

Een permanent militair bewind

De laatste tijd wordt er in Israëlische regeringskringen ook gepraat over een permanente bezetting, zeggen Israëlische defensiefunctionarissen tegen Ha’aretz. Eyal Zamir, Israëls nieuwe legerchef, zou op den duur een militair bewind over Gaza willen instellen, zoals dat vroeger ook het geval was. Minister van Buitenlandse Zaken Gideon Sa’ar zei vorige week dat het kabinet ‘hier nog niet over heeft beslist’.

Wellicht is dat binnenkort wel het geval, en is dit over enkele maanden de realiteit in Gaza. Óf het is bedoeld als dreigement om de druk op Hamas op te voeren, om de groep te laten instemmen met een akkoord dat alle voorwaarden bevat die Israël wil.

Alle geruchten die rondgaan over wat Israël nou wel of niet van plan is, voelen ondertussen als ‘psychologische oorlogsvoering’, vindt de 62-jarige Issam Zakkout, die in Gaza woont. “Israël komt elke dag met iets nieuws”, vertelt hij aan omroep NPR. “De ene dag blijf je het liefste in je huis, de volgende dag wil je niets liever dan vluchten.”

Lees ook:

Israëls defensieminister dreigt delen van Gaza te annexeren

Terwijl Israël Gaza blijft bombarderen en zijn grondoffensief uitbreidt, zegt minister Katz delen van Gaza bij Israël te zullen voegen.

Israëlische militairen in Gaza’s Netzarim-corridor: ‘We doden burgers, die worden geteld als terroristen’

Israëlische militairen vertellen in de Israëlische krant Ha’aretz hoe het leger opereert in de Netzarim-corridor, een brede strook die Gaza in tweeën splitst. ‘Het werd een operationele doctrine: iedereen is een terrorist.’

Help ons door uw ervaring te delen:
Dossier

Crisis in het Midden-Oosten

Lees hier alle artikelen over dit thema

Naar het dossier