Nederlandse schrijvers gealarmeerd over grootschalige diefstal door Meta. ‘Dit pikken we niet’

Nederlandse schrijvers reageren massaal op de actie ‘Heeft Meta ook jouw werk gestolen?’. De actie is deze week opgezet door de Auteursbond, na de onthulling dat techgigant Meta op immense schaal geroofde boeken heeft gebruikt om zijn AI-model Llama 3 te trainen.

In een paar dagen tijd hebben zich bij de Bond al ruim tweehonderd Nederlandse schrijvers gemeld die hun boeken op de lijst met roofwerken hebben teruggevonden.

De bewuste data zijn afkomstig uit Library Genesis (LibGen), de grootste piratenbibliotheek ter wereld. LibGen werd rond 2008 in Rusland gecreëerd en is sindsdien sterk uitgebreid. Er zitten inmiddels 7,5 miljoen boeken en 81 miljoen wetenschappelijke artikelen in. Het betreft veelal auteursrechtelijk beschermd werk dat gratis te downloaden is zonder dat de schrijver er enige vergoeding voor krijgt.

Van sommige schrijvers is het hele oeuvre gebruikt

Het Amerikaanse literair-culturele tijdschrijft The Atlantic wist de LibGen-lijst te bemachtigen en maakte hem eind maart voor iedereen doorzoekbaar. De Auteursbond plaatste op zijn website woensdag een link naar de lijst en riep schrijvers op zich te melden als ze hun werk in de catalogus aantroffen.

“De respons is enorm”, zegt Noor van der Heijden, woordvoerder van de Auteursbond. “Van sommige schrijvers staat er één boek op de lijst, van anderen het hele oeuvre inclusief vertalingen. Heel triest, maar wel goed dat schrijvers dit nu kunnen zien en met z’n allen kunnen zeggen: jongens, dit pikken we niet.”

Vrijwel al het werk van Lucas Rijneveld is op de lijst te vinden, niet alleen in het Nederlands, maar ook in het Engels, Spaans, Italiaans, Portugees, Zweeds en Chinees. Tommy Wieringa staat er 25 keer op, Arthur Japin 29 keer, Arnon Grunberg 32 keer en Maarten ’t Hart maar liefst 42 keer.

Beroofd door tech-tuig

Door dit onrechtmatig gebruik zijn schrijvers veel inkomsten misgelopen, rekent Auke Hulst voor in een column in NRC, die begint met de zin: ‘Ik ben beroofd door tech-tuig’.

Hulst schrijft dat hij met vier titels op de lijst mogelijk 20.000 euro bij Meta kan claimen. Dit bedrag baseert hij op een deal die techbedrijf Microsoft vorig jaar met uitgever HarperCollins sloot om boeken te mogen gebruiken voor het trainen van AI-modellen.

De Auteursbond verzamelt alle meldingen van schrijvers en gaat snel in overleg met de uitgeversbond GAU en met Europese zusterorganisaties om het probleem gezamenlijk aan te pakken. “Dit wordt een traject van lange adem”, voorspelt Van der Heijden. “Samen kijken we hoe we onze slagkracht kunnen vergroten, liefst op Europees niveau, want rechtszaken zijn duur. We laten ons in elk geval niet meer afschepen.”

Lees ook:

Kan AI een echte Werner Herzog-film maken? Werner Herzog denkt van niet

Kan een computer een goed filmscript schrijven? Deze film probeert die vraag te beantwoorden.