Reizen naar het VK wordt gecompliceerder: EU-burgers moeten reisvergunning aanvragen

Vanaf woensdag wordt reizen voor burgers van de Europese Unie naar het Verenigd Koninkrijk gecompliceerder en is alleen een geldig paspoort niet meer genoeg om het VK binnen te komen. EU-burgers moeten zich vooraf registreren en een Electronic Travel Authorisation aanvragen.

Drie vragen over deze ETA en waarom het Verenigd Koninkrijk voor zo’n vergunningensysteem kiest.

1Hoe werkt het?

Het aanvragen van de reisvergunning kan online of via een applicatie op je telefoon. De Britse regering adviseert om dit ten minste drie werkdagen van te voren te doen, al worden de meeste aanvragen veel sneller goedgekeurd. De kosten zijn nu 10 pond (ongeveer 12 euro) per aanvraag, maar dat bedrag stijgt vanaf volgende week woensdag naar 16 pond (ruim 19 euro). Een ETA is twee jaar geldig en kan in die periode meerdere keren gebruikt worden.

De ETA is geen visum, maar alleen een vergunning om het Verenigd Koninkrijk in te mogen reizen. Een visum hebben EU-burgers voor een kort bezoek niet nodig, dat is pas vereist als iemand langer dan zes maanden in het VK wil verblijven. Voor inwoners van veel niet-EU-landen gelden strengere regels, die moeten vaak ook voor een korter verblijf vooraf een visum aanvragen.

In aanloop naar de invoering van het ETA-systeem leek het er even op dat zelfs reizigers die alleen een overstap maken op een Brits vliegveld, denk aan de populaire luchthavens Londen Heathrow en Londen Gatwick, ook al zo’n vergunning moesten hebben. Na kritiek van de luchtvaartsector is dat aangepast. Ook Ierse burgers zijn uitgezonderd van de ETA-verplichting.

2Waarom kiest het VK hiervoor?

Andere landen hanteren al jaren vergelijkbare verplichte registraties voor reizigers: de Verenigde Staten, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland bijvoorbeeld. Zo’n systeem past dus in een internationale beweging om meer grip te krijgen op wie er een land binnenkomt. Nadat de Britten de Europese Unie verlieten in 2020, kwamen ze al gauw met hun eigen plannen voor zo’n verplichte registratie. „We vergroten hiermee onze kennis over degenen die naar het VK willen komen en voorkomen de komst van mensen die een bedreiging vormen”, schrijft het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken over de ETA.

Reizigers geven de biometrische gegevens uit hun paspoort op en moeten enkele vragen over hun privéleven beantwoorden, en of ze in het verleden door een rechter zijn veroordeeld. Het ministerie van Binnenlandse Zaken kan een aanvraag weigeren – als dat gebeurt is beroep niet mogelijk, maar kan de reiziger in kwestie wel proberen een visum aan te vragen.

Het VK is vanaf november 2023 begonnen met de ETA’s en sindsdien is de verplichting, stap voor stap, voor inwoners uit steeds meer landen gaan gelden. Hoeveel aanvragen de afgelopen jaren zijn geweigerd, heeft de overheid niet bekend gemaakt.

3De Britten zochten net weer toenadering tot de Europese Unie. Dan is dit toch geen logische stap?

Onder Labour beweegt het VK diplomatiek gezien inderdaad weer richting de EU. Premier en partijleider Keir Starmer speelt samen met de Franse president Emmanuel Macron in de vredesbesprekingen voor Oekraïne een belangrijke rol. Starmer wil Europese landen overhalen militairen beschikbaar te stellen om een eventueel vredesakkoord in Oekraïne te helpen bewaken.

Maar dit ETA-systeem was al jarenlang in voorbereiding en begon officieel onder de vorige Conservatieve regering, eind 2023. Labour kwam in juli 2024 aan de macht en het was voor de nieuwe regering niet aantrekkelijk om de invoering om te gooien. Volgens de planning waren de burgers uit EU-landen als laatste aan de beurt en dat is zo gebleven. Bovendien vindt Labour het evengoed belangrijk om grip op migratie te krijgen en streng over te komen – de ETA’s vormen een onderdeel van dat beleid.

De Europese Unie is zelf overigens ook bezig met het opzetten van precies zo’n registratiesysteem, het European Travel Information and Authorisation System (Etias). Alleen wordt dat al jaren achter elkaar uitgesteld, omdat nog niet alle douanestaf is getraind en de juiste apparatuur nog niet overal beschikbaar is. De invoering staat nu gepland voor eind 2026 – voorlopig is er ook geen sprake van dat de Britten daarvan worden uitgezonderd.

Vijf jaar Brexit: meer immigratie, minder handel en na een kille periode stilletjes toenadering tot Brussel