Kortrijkse stadsbestuur wil besparen op deelfietsen: ‘Wij betalen voor iets wat niet wordt gebruikt’

Kortrijk fietst, zeggen de witte letters op de Monkey Donkey-deelbakfiets op het Sint-Amandsplein. De bak van de fiets lijkt eerder te fungeren als publieke vuilnisbak, en dat is volgens ex-burgemeester Vincent Van Quickenborne al maanden zo. “In de bak verzamelde zich na enkele regenbuien ook al eens water”, zegt hij. “Het enige wat toen ontbrak voor een aquarium was een goudvis.”

Niet zo lang geleden koesterde de Guldensporenstad de ambitie om Berlijn achterna te gaan. De actuele bestuursploeg, die net als de vorige wordt gevormd door Team Burgemeester, Vooruit en N-VA, lijkt daar nu een beetje van terug te komen. Ze wordt daarin gesterkt door de cijfers die Van Quickenborne laatst in zijn actuele hoedanigheid van gemeenteraadslid (en -voorzitter) opvroeg bij het schepencollege.

In Kortrijk zijn er in totaal vijf deelbakfietsen van Monkey Donkey, op net zoveel vaste locaties. Elk van die bakfietsen wordt gemiddeld twee keer per maand gebruikt, zo blijkt nu. “De stad betaalt 13.200 euro per fiets voor vier jaar”, zegt Van Quickenborne. “Het contract loopt tot september 2027. Ik vind dat we het moeten opzeggen.”

Mobit-deelfiets

De deelbakfietsen zijn van het type Babboe City. Ze zijn wendbaar, bieden plaats aan 2 kinderen en een vracht boodschappen. En ze zijn elektrisch. Wat niet kan worden gezegd van de 200 groene deelfietsen van Mobit die in Kortrijk al enkele jaren in omloop zijn. Daarvoor betaalt het stadsbestuur 22 euro per fiets per maand, wat neerkomt op 52.800 euro per jaar. Exclusief btw.

“Uit de cijfers blijkt nu dat zo’n Mobit-deelfiets gemiddeld per dag 0,1 keer wordt gebruikt”, zegt Van Quickenborne. “En dat zie je ook in het straatbeeld. Onze elektrische Hoppy-deelsteps zie je overal, constant. Mobit-deelfietsen zie je alleen stilstaan en roesten, want het zijn zware en ouderwetse modellen. Elke gemeente is tegenwoordig op zoek naar een middel om wat te besparen. Dan ga je als vanzelf eens met de kam door alles wat je doet.”

Volgens Van Quickenborne dateren de deelfietsen van enkele jaren nadat toenmalig Londens burgemeester Boris Johnson er in 2010 mee was begonnen. “Elke middelgrote stad wou toen zoiets als de Boris Bikes”, herinnert hij zich. “Tien jaar later was er corona, en wou iedereen opeens een eigen elektrische fiets. Dat contract met Mobit is blijven lopen. Wij betalen voor iets wat niet wordt gebruikt.”

‘Ommezwaai’

Het contract met Mobit loopt af in juli, en het is ook hier nogal duidelijk wat de Kortrijkse bestuursmeerderheid er verder mee wil. “Wij willen eerst nog graag de modaliteiten van het contract bespreken met de gemeente”, reageert een woordvoerder van Mobit. “We staan in contact met hen.”

De deelfietsen, de Monkey Donkeys en vele andere pogingen om meer Kortrijkzanen op de fiets te krijgen waren het werk van de vorige mobiliteitsschepen Axel Weydts van Vooruit. Op zijn post zit nu Trui Steenhoudt (N-VA).

“We beleven nu een totale ommezwaai”, zegt Marleen Dierickx, oppositieraadslid voor Groen. “Kortrijk was decennialang een autostad. De voorbije zes jaar is ingezet op de fiets, op een breed aanbod aan deelfietsen en op fietsstraten. Men is nu sluipenderwijs de klok aan het terugdraaien. Koning Auto is helemaal terug.”

Dierickx verwijst naar de ‘knip in Bissegem’, een ingreep waarmee het autoverkeer in dat deel van de stad werd ontraden met eenrichtingsverkeer. “De knip ongedaan maken was ongeveer het eerste wat het nieuwe college deed”, zegt Dierickx.

“De groene Mobit-deelfietsen worden weinig gebruikt, dat klopt, maar horen we ons niet eerder af te vragen hoe dat komt? Werden ze wel gepromoot? En waarom is er in de schriftelijke vraag niet gevraagd naar de resultaten voor de Blue-bike? Die is in Kortrijk wel vrij zichtbaar in het straatbeeld. Misschien is onze stad inderdaad wat te klein voor meerdere deelfietssystemen. Dat neemt niet weg dat deelmobiliteit de toekomst is voor elke centrumstad men nu precies datgene aan het doen is dat vooral niet hoort te gebeuren.”