Poetin schuift bondgenoot Kirill Dmitriëv naar voren om relatie met VS te verbeteren

Donald Trump en Vladimir Poetin gebruiken financiële ‘stromannen’ om het contact tussen Washington en Moskou te herstellen. Aan Amerikaanse kant trekt zakenman en vastgoedbaas Steve Witkoff al weken de aandacht. Witkoff, Trumps gezant voor het Midden-Oosten, speelde de afgelopen weken een belangrijke rol bij de wapenstilstand tussen Israël en Hamas en het vrij krijgen van de Amerikaanse leraar Marc Fogel, die in Rusland gevangen zat.

Witkoff haalde zelfs met zijn privévliegtuig Fogel op in Moskou, waar ene ‘Dmitri’ zijn belangrijkste contactpersoon was. ‘Er is een heer uit Rusland’, aldus Witkoff na terugkeer uit Moskou. ‘Zijn naam is Kirill, en hij had hier veel mee te maken. Hij was belangrijk. Hij was een belangrijke gesprekspartner die de twee partijen met elkaar verbond.’

Mysterieuze rol

Witkoff doelde op Kirill Dmitriëv (49), de topman van het Russische welvaarts- en staatsinvesteringsfonds RDIF. Speelde Dmitriëv toen nog een mysterieuze rol op de achtergrond, bij de Oekraïne-besprekingen in Riyad is de Poetin-vertrouweling opgenomen in de Russische delegatie. Ook Witkoff is aanwezig. Dmitriëv zat overigens bij de eerste gespreksronde dinsdag niet aan tafel. Het duo moet wel een belangrijke rol gaan spelen bij verbetering van de gespannen relatie tussen beide landen.

Dmitriëv, die vanwege de Oekraïne-oorlog door de VS op de sanctielijst is geplaatst, kan zijn Oekraïense en Amerikaanse achtergrond daarbij goed gebruiken. Hij werd in 1975 geboren in Kyiv. Oekraïne maakte toen nog deel uit van de Sovjet-Unie. Dmitriëv vertrok naar de VS, waar hij zou afstuderen aan de prestigieuze universiteiten Stanford en Harvard.

Daarna zette de Russische econoom zijn Amerikaanse carrière voort bij zakenbank Goldman Sachs en als consultant bij McKinsey. In 2000 keerde Dmitriëv terug naar Rusland, waar hij diverse grote investeringsfondsen leidde. Een daarvan was het Oekraïense Icon Private Equity, waar hij tot 2011 werkte. In dat jaar werd hij door het Britse vakblad Private Equity International gekozen als een van de honderd ‘invloedrijkste professionals op het gebied van private equity van het decennium’. Hij was de enige Rus op de lijst.

Machtscentrum

In 2011 begon ook zijn gang door het Russische machtscentrum. Poetin, die toen premier was, en president Dmitri Medvedev benoemden Dmitriëv tot topman van het net opgerichte staatsinvesteringsfonds RDIF, dat buitenlandse investeringen in Russische bedrijven moest bevorderen.

Sindsdien zijn er zo’n honderd projecten opgezet ter waarde van vele miljarden, waaronder de ontwikkeling en productie van het Russische coronavaccin Sputnik. Dmitriëv knoopte ook banden aan met de welvaartsfondsen van rijke Golfstaten zoals Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten om investeringen aan te trekken.

Maar na de Russische annexatie van de Krim in 2014 en de grootscheepse invasie van Oekraïne moest hij toezien hoe zijn werk steeds moeilijker werd en de Russische economie forse klappen opliep door de internationale sancties. De VS straften zowel Dmitriëv als het RDIF in 2022 met economische en handelssancties.

Bondgenoot

Dmitriëv probeerde de schade aanvankelijk te beperken door kort na de invasie de hoop uit te spreken dat Moskou en Kyiv alsnog een vredesakkoord zouden sluiten. ‘Het RDIF is nooit betrokken geweest bij politieke activiteiten en het heeft op geen enkele manier iets van doen met Oekraïne’, aldus het fonds kort na de invasie in februari 2022.

‘Een bekende bondgenoot van Poetin’, zo noemde Washington Dmitriëv, wiens vrouw bevriend is met Poetins jongste dochter, bij het opleggen van de sancties. ‘Poetin en zijn kring van vriendjes hebben lang op het RDIF en Dmitriëv vertrouwd om fondsen in het buitenland te werven.’

De prominente rol die Dmitriëv de laatste weken speelt, duidt er mogelijk op dat Poetin hoopt dat met de regering-Trump een deal kan worden gesloten over een einde aan de sancties. ‘Een dialoog komt op gang’, zei Dmitriëv dinsdag in Riyad. ‘Het zal positief zijn.’