Schoof positief over Nederlandse deelname militaire macht in Oekraïne

De Tweede Kamer moet het ook een goed idee vinden – en opent dinsdag het debat daarover – maar premier Dick Schoof ‘staat positief’ tegenover Nederlandse deelname aan een Europese militaire macht in Oekraïne. Dat zei hij zaterdag in de marges van de veiligheidsconferentie in München.

Zo’n ‘vredesmacht’ (over de exacte naam zullen nog verwoede discussies volgen) zou moeten voortvloeien uit een beoogd akkoord over beëindiging van de bijna driejarige Russische invasie-oorlog. De Amerikaanse president Donald Trump heeft afgelopen week dat proces een onwaarschijnlijke dynamiek gegeven, na een telefoongesprek met de Russische leider Vladimir Poetin.

“Die discussie, over Nederlanders in een Europese vredesmacht, moet je wel fatsoenlijk voeren, ook in het Nederlandse parlement”, zei Schoof. “Maar als ik zeg dat we daar positief tegenover staan, is dat al best helder. We snappen dat Europa hier iets moet doen.”

Vredesgaranties

Om nog enige invloed te kunnen uitoefenen op de beoogde onderhandelingen over Oekraïne zijn de discussies over de Europese inzet bij de vredesgaranties in een stroomversnelling gekomen. In München zou de Amerikaanse delegatie bij Europese landen ook expliciet om zo’n bijdrage hebben gevraagd.

Hoe die onderhandelingen eruit zullen zien, blijft intussen volstrekt onduidelijk. Europese landen en instituties hebben na Trumps acties onmiddellijk een plek aan die onderhandelingstafel opgeëist, maar voor hen had zowel Navo-chef Mark Rutte als de Amerikaanse Rusland-Oekraïne-gezant Keith Kellogg zaterdag een ‘reality check’ in petto.

“Dat gaat niet gebeuren”, zei Kellogg in München over een Europese aanwezigheid bij de onderhandelingen. “Tegen mijn Europese vrienden zeg ik: meng je in het debat, niet door te klagen of je al dan niet aan tafel zit, maar door met concrete voorstellen en ideeën te komen, en de defensie-uitgaven te verhogen.”

Volgens Kellogg heeft een eerdere Europese bemoeienis met Russisch-Oekraïens overleg (de zogeheten Minsk-akkoorden) aangetoond dat zoiets niet werkt, omdat er te veel landen bij betrokken waren.

Amechtig

Kelloggs koude douche was een van de aanleidingen voor de Franse president Emmanuel Macron (niet in München aanwezig) om de Europese regeringsleiders meteen op te trommelen voor een spoed-top in Parijs, deze maandag al. Schoof zal daarbij zijn.

Rutte was evenmin te spreken over sommige Europese reacties op Trumps telefoontje. ‘Amechtig’, noemde hij de claim op deelname aan de onderhandelingen, tijdens een gesprek met Nederlandse journalisten. “Hou op met zeggen: we moeten aan tafel zitten. Knok je naar die tafel met concrete ideeën. Dat is waar de Amerikanen voor open staan. Dat amechtige ‘papa, mag ik aan tafel?’ vind ik niet sterk. Zorg dat je op ooghoogte komt. Dat betekent onder meer: geef genoeg uit (aan defensie, red.).”

Schoof onderstreepte dat de discussie over de gevraagde Europese veiligheidsgaranties nog in de kinderschoenen staat. “Maar voor Nederland zijn twee dingen buitengewoon belangrijk. Naast de parlementaire goedkeuring moet het mandaat echt helder zijn. Als je geen goed mandaat hebt, heb je echt een probleem. Verder moet er duidelijkheid zijn over de geweldsescalatie, want je kan er vanuit gaan dat er permanent incidenten aan de grens zullen plaatsvinden. Een andere belangrijke vraag: wat is de back-up vanuit Amerika? Als het stevig uit de hand loopt, moet je wel op de Amerikanen kunnen rekenen.”

Lees ook:

Europa kijkt machteloos toe hoe Poetin en Trump er met Oekraïne vandoor gaan

Oekraïne mag niet bij de Navo, en Rusland mag zijn veroverde grondgebied houden. Dat was de uitkomst van een gesprek tussen Donald Trump en Vladimir Poetin, achter de rug van Oekraïne en Europa om.

‘Trumps Oekraïne-deal kan het begin van het einde betekenen van de Navo’

De impact van een overeenkomst tussen de VS en Rusland over de oorlog in Oekraïne reikt veel verder dan het beëindigen van het gewapende conflict.