Nikki Veerbeek Binnenland 1 apr 2025, 08:30

Leestijd: 3 minuten

Zijn Nederlanders wel zo uitgesproken over migratie? Grootste groep ziet voor- en nadelen

Het debat over migratie lijkt sterk gepolariseerd. Toch zijn de meeste Nederlanders niet volledig voor of tegen de komst van migranten. Ze zweven daar eerder ergens tussenin.

Dat meldt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Voor het onderzoek maakte het SCP gebruik van meerdere grootschalige vragenlijsten.

Het aantal migranten stijgt al jaren in Nederland, en het onderwerp migratie is de afgelopen jaren een heet hangijzer. In juli 2023 viel kabinet-Rutte IV over de beperking van gezinsmigratie, in de Tweede Kamerverkiezingen van november 2023 was migratie een belangrijk thema. Verkiezingswinnaar PVV beloofde ‘de strengste asielplannen ooit’. Over de haalbaarheid van die asielplannen klinken nog wel wat vraagtekens, onder meer doordat asielbeleid op Europees niveau bepaald wordt.

Zo denken Nederlanders over migratie

Bijna 60 procent vindt dat Nederland een morele plicht heeft om mensen op te vangen die vluchten voor oorlog en geweld. „Afgaande op het publieke en politieke debat kan de indruk ontstaan dat Nederlanders voor óf tegen migratie zijn”, stelt het planbureau. „Uit dit onderzoek blijkt iets anders.”

Ongeveer een derde van de mensen vindt dat Nederland de eigen grenzen moet sluiten voor asielzoekers, ook als daarmee internationale afspraken worden geschonden. 9 procent wil meer mensen opvangen dan nu wordt gedaan, aldus het SCP.

Maar er is dus ook een brede middengroep, die zowel de voor- als nadelen van migratie ziet. Deze groep heeft zorgen over de hoeveelheid mensen die naar Nederland komt, maar vindt wel dat er plek moet zijn voor bepaalde groepen, zoals oorlogsvluchtelingen en arbeidsmigranten die kunnen werken in sectoren met tekorten.

Waar komen zorgen over migratie vandaan?

Zorgen om migratie hangen volgens het SCP samen met somberheid over de samenleving. Zo denkt bijna driekwart van de ondervraagden uit het onderzoek dat de komst van vluchtelingen het moeilijker maakt voor Nederlanders om een woning te vinden. De overheid zou dus ook moeten kijken naar onderliggende problemen zoals het woningtekort.

„Mensen die negatiever denken over migratie, vinden vaker dat het niet goed gaat met de samenleving en de politiek, en hebben de overtuiging dat ze niet meetellen”, stelt het planbureau.

Uit het onderzoek blijkt ook dat er grote verschillen zijn per opleidingsniveau. Mensen met een basisschool- of vmbo-diploma zijn veel negatiever over migratie dan mensen met een hbo- of wo-opleiding. „Mensen met een praktische opleiding stellen bijvoorbeeld striktere eisen om als Nederlander te worden gezien, zoals het hebben van Nederlandse voorouders en meedoen met Nederlandse tradities en gebruiken.” 

Verhit migratiedebat

Het planbureau noemt het huidige migratiedebat „verhit”. Voor- en tegenstanders staan steeds meer tegenover elkaar en willen niet meer luisteren naar elkaars argumenten en denkbeelden. „Het erkennen dat migratie zowel positieve als negatieve gevolgen heeft, doet meer recht aan de opvattingen van veel mensen in de samenleving.”

Volgens SCP past „een reële voorstelling van de invloed van het migratiebeleid”. „Als door het beleid gestelde hoge verwachtingen uiteindelijk loze beloftes blijken te zijn, kan dit het gebrek aan vertrouwen en zelfs cynisme richting de politiek alleen maar verder aanjagen.” 

De Spaarrekening: ‘Wil 10K tot 15K uitgeven aan een feest voor mijn 40ste verjaardag’

Gezondheidswetenschapper dr. Len de Nys waarschuwt voor chronische ontsteking: ‘Verborgen boosdoener achter gezondheidsproblemen’

Reacties